Przedmioty zawodowe
Gospodarka łowiecka jest elementem szeroko pojętej ochrony środowiska przyrodniczego; jest to działalność w zakresie ochrony, hodowli i pozyskiwania zwierzyny. Myślistwo to dziedzina łowiectwa polegająca na zgodnym z etyką, prawem i zwyczajami pozyskiwaniu zwierzyny.
Jeśli w szerszym znaczeniu przeanalizujemy łowiectwo to dojdziemy do wniosku, że jest to całokształt spraw związanych z:
- gospodarką zwierzyną,
- bronią,
- strzelectwem myśliwskim,
- kynologią,
- sokolnictwem,
- prawem łowieckim,
- etyką myśliwską,
- historią, tradycją i kulturą łowiecką,
- posługiwaniem się gwarą,
- znajomością literatury,
- znajomością prasy myśliwskiej,
- znajomością muzyki myśliwskiej (sygnalistyki),
- znajomością sztuki myśliwskiej,
- szerzeniem sztuki użytkowej związanej z myślistwem itp.
Te wszystkie ww. dziedziny życia każdego myśliwego stanowią tematy poruszane na przedmiocie gospodarka łowiecka.
Lekcje są wzbogacane poprzez pokazy multimedialne, odtwarzanie głosów zwierząt, oglądanie tropów i śladów pozostawianych przez poszczególne gatunki, oglądanie najnowszych filmów związanych z gospodarką łowiecką: “Powrót hydroarchitekta”, “Duwesztedzkie błota”, “Daniele ze świątynnego gaju”, “Wabiki”, “Gospodarka łowiecka w polskich lasach” itp.
Hodowla lasu jest podstawową nauką leśną, określającą zasady postępowania mającego na celu prawidłowe kierowanie procesami lasotwórczymi zgodnie z produkcyjnymi i pozaprodukcyjnymi zadaniami gospodarstwa leśnego.
Zakres zainteresowania hodowli jest bardzo rozległy. Dziedzina ta zajmuje się badaniem biologicznych praw rządzących powstawaniem i rozwojem zespołów leśnych, ich wzajemnym powiązaniem i współdziałaniem ze środowiskiem przyrodniczym, wrażliwością na warunki klimatyczne, glebowe, a także oddziaływaniem zabiegów gospodarczych. Opierając się na doświadczeniach praktyki zawodowej i pracach badawczych, hodowla określa zasady i techniki wspomagania procesów rozwoju drzewostanu, zapewnia trwałość i produkcyjność lasów oraz wzrost walorów ekologicznych i biologicznych. Obejmuje reguły, metody i techniki odnawiania i pielęgnowania lasu, jak również zalesienia powierzchni nieleśnych, opierając się na szerokich podstawach przyrodniczych, w tym na podstawach ekologicznych, botanice, fizjologii roślin, gleboznawstwie, meteorologii i klimatologii, fitosocjologii i genetyce.
Do głównych działów jakimi zajmuje się hodowla lasu zalicza się:
- nasiennictwo leśne,
- szkółkarstwo leśne,
- wymagania siedliskowe ważniejszych gatunków drzew i krzewów leśnych,
- odnowienie lasu,
- melioracje lasu,
- zalesienia,
- zadrzewienia,
- pielęgnowanie lasu,
- typologia leśna,
- rejonizacja nasienna,
- zagospodarowanie lasu,
- hodowla szczegółowa drzew i krzewów leśnych,
- zasady projektowania i wykonywania leśnych prac hodowlanych w różnych warunkach siedliskowych.
Zapraszamy także do działu materiały dydaktyczne, z którego można pobrać aktualnie obowiązujące dokumenty w tym Zasady Hodowli Lasu.
Ochrona lasu jest to dział leśnictwa zajmujący się rozpoznawaniem zjawisk wywołujących szkody w lasach oraz sposobami walki z czynnikami wywołującymi zagrożenia. Działy ochrony lasu:
- Etiologia leśna – badanie przyczyn powstawania chorób lasu.
- Profilaktyka leśna – uodparnianie drzewostanów.
- Higiena lasu – opracowywanie metod likwidacji potencjalnych źródeł chorób lasu.
- Terapia leśna – leczenie chorób lasu.
- Ratownictwo leśne – zwalczanie chorób lasu o gwałtownym przebiegu.
W ochronie lasu główną rolę odgrywa zabezpieczanie biocenoz leśnych przed zniszczeniem przez czynniki klimatyczne ( wysokie i niskie temperatury, okiść, huragany, grad, susze, powodzie), antropogeniczne ( pożary lasów, zanieczyszczenia powietrza) i biotyczne (ożywione) zwane też czynnikami organicznymi, pasożytniczymi lub zakaźnymi, a także przed nadmiernym użytkowaniem ściółki, niedoborem lub nadmiarem składników pokarmowych w glebie Jednym z największych zagrożeń dla lasów są owady zwłaszcza te, które wykazują tendencję do masowego występowania w formie gradacji. W zależności od miejsc żerowania i charakteru szkód owady można podzielić na : szkodniki nasion, szkodniki korzeni upraw i młodników, szkodniki pierwotne, wtórne i techniczne drzewostanów iglastych i liściastych, szkodniki nękające, fizjologiczne i fizjologiczno – techniczne. Mniejsze znaczenie mają szkody wyrządzane przez inne zwierzęta takie jak ptaki i ssaki. Objawy i przebieg choroby oznacza się na podstawie zmian wyglądu roślin, zabarwienia, kształtu, zahamowania przyrostów itp. Ochrona lasu przed szkodnikami i chorobami polega głównie na szeroko rozumianej profilaktyce, przestrzeganiu zasad higieny lasu, zwiększaniu oporu naturalnego środowiska i stosowaniu w jak największym zakresie biologicznych i mechanicznych metod zwalczania szkodliwych zjawisk.
Zapraszamy także do działu materiały dydaktyczne, z którego można pobrać aktualnie obowiązujące dokumenty w tym Instrukcję Ochrony Lasu.
Zapraszamy także do działu materiały dydaktyczne, z którego można pobrać aktualnie obowiązujące dokumenty.
Kilka lat temu w poznańskim Radiu Merkury przeprowadzono sondę na najdziwniejszą nazwę przedmiotu wykładanego na studiach… wygrało wtedy urządzanie lasu. Dla leśnika jest to dziedzina wiedzy bardzo bliska, bo to podobno „królowa”. Dlaczego? Ponieważ obejmuje zarówno hodowlę lasu, użytkowanie lasu, ochronę lasu, jak i nawet SILP (System Informacyjny Lasów Państwowych).
Wg ustawy o lasach z dnia 28 września 1991r.
1) zachowania lasów i korzystnego ich wpływu na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowia człowieka oraz na równowagę przyrodniczą,
2) ochrony lasów, zwłaszcza lasów i ekosystemów leśnych stanowiących naturalne fragmenty rodzimej przyrody lub lasów szczególnie cennych ze względu na:
a) zachowanie różnorodności przyrodniczej,
b) zachowanie leśnych zasobów genetycznych,
c) walory krajobrazowe,
d) potrzeby nauki,
3) ochrony gleb i terenów szczególnie narażonych na zanieczyszczenie lub uszkodzenie oraz o specjalnym znaczeniu społecznym,
4) ochrony wód powierzchniowych i głębinowych, retencji zlewni, w szczególności na obszarach wododziałów i na obszarach zasilania zbiorników wód podziemnych,
5) produkcji, na zasadzie racjonalnej gospodarki, drewna oraz surowców i produktów ubocznego użytkowania lasu.
Ww. cele, a właściwie kolejność, w jakich zostały przedstawione dają wiele do myślenia. Urządzeniowiec (czyli pracownik Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej) zna las „od podszewki” i to gwarantuje mu możliwość określenia szczegółowych zadań, jakie mają zostać wykonane przez czas obowiązywania Planu Urządzania Lasu w nadleśnictwach.
Przedmiot w technikum obejmuje geodezję leśną, dendrometrię (pomiary drzew), produkcyjność lasu, inżynierię leśną, elementy Leśnej Mapy Numerycznej i właściwe urządzanie lasu.
Zapraszamy także do działu materiały dydaktyczne, z którego można pobrać aktualnie obowiązujące dokumenty w tym Instrukcję Urządzania Lasu.
Narzędziem pracy nowoczesnego leśnika stały się komputery. Dziś są one niemal niezastąpione, bez nich gospodarka leśna byłaby o wiele trudniejsza.
W ramach przedmiotu użytkowanie komputerów uczniowie poznają SILP czyli nowoczesne narzędzie do zarządzania przedsiębiorstwem wraz z różnymi programami, które korzystają z jego zasobów.
SILP to inaczej System Informatyczny Lasów Państwowych. Jest to system komputerowy stworzony w celu wspomagania zarządzania w PGL LP. Ułatwia on gospodarowanie na tak dużym obszarze jakim zarządzają Lasy Państwowe. Są one przecież zarządcą ponad ¼ obszaru Polski. Trzeba też pamiętać jak złożonym ekosystemem jest las, że błędy popełniane dziś zobaczymy dopiero za kilka lat. Ludzki umysł nie jest w stanie objąć wszystkich zmian następujących w konkretnym drzewostanie, a kontrola nad tym jest niezbędna aby poprawnie planować gospodarkę leśną, która ma przecież horyzont około 100 letni. Dlatego system komputerowy, który zbiera te dane i pozwala je analizować jest niezwykle przydatnym narzędziem.
Początki SILP w Lasach Państwowych sięgają roku 1990 kiedy to zapadła decyzja w sprawie jego tworzenia. Jego wdrażanie w nadleśnictwach rozpoczęto w roku 1995 zaś dopiero w roku 1997 pracowano na nim we wszystkich nadleśnictwach. Warto też odnotować fakt, że w 2000 roku Lasy Państwowe uhonorowano dwoma prestiżowymi tytułami: LIDER INFORMATYKI 2000 – w kategorii: organizacje użyteczności publicznej (magazyn ComputerWorld), oraz NAJLEPIEJ ZINFORMATYZOWANA INSTYTUCJA – magazyn TeleInfo w kategorii administracja i służby publiczne. Oba wyróżnienia związane były z wprowadzeniem SILP.
W skład SILP wchodzą następujące podsystemy:
LAS – najważniejszy podsystem, który zawiera cały opis taksacyjny drzewostanu oraz rejestrujący wszystkie zdarzenia gospodarcze, które mają wpływ na prowadzoną gospodarkę.
Z nim zintegrowane są pozostałe podsystemy i aplikacje.
GOSPODARKA TOWAROWA
PŁACE I KADRY
FINANSE I KSIĘGOWOŚĆ
INFRASTRUKTURA
REJESTRATOR
oraz:
MARKETING – ewidencja obrotów drewnem
RAPORTY – system pozwalający dowolnie wykorzystać dane zawarte w podsystemie LAS
ACER – służący do planowania pozyskania drewna oraz tworzenia i optymalizacji planu sprzedaży
DŁUŻNIK – inwentaryzacja i planowanie należności z tytułu sprzedaży towarów i usług
PŁATNIK – moduł umożliwiający generowanie deklaracji ZUS na podstawie danych znajdujących się na serwerach poszczególnych poziomów zarządzania.
Elementem SILP jest także oprogramowanie komputera naręcznego – rejestratora. Który jest głównym narzędziem pracy leśniczego w SILP. Rejestrator wraz z kompletnym oprogramowaniem pozwala tworzyć wszystkie dotychczas ręcznie sporządzane dokumenty w formie elektronicznej. Następnie leśniczy może dane te przesłać do nadleśnictwa za pomocą modemu. Na rejestratorze zainstalowano następujące oprogramowanie:
Leśnik – służy do ewidencji pozyskanego drewna, zrywki a także innych prac. Pozwala na tworzenie następujących dokumentów: ROD, KZ, KW, AS, SM, KP, WR, DOR, SW
Brakarz – służy do sporządzania szacunków brakarskich czyli związany jest z planowaniem rozmiaru pozyskania na kolejny rok
Notatnik – służy do sporządzania planów gospodarczych, a także tworzenia zleceń i zestawień wykonanych prac, które są podstawą do sporządzenia wypłat dla Zakładów Usług Leśnych
Psionman – wykorzystywany do transmisji danych, a także w celu optymalizacji danych zgromadzonych na dysku.
Zajęcia z SILP są prowadzone głównie w formie ćwiczeń, w maksymalnie 16 osobowych grupach. Wykorzystywane narzędzia pracy podczas zajęć są tylko środkiem do usprawnienia gospodarki leśnej, stąd realizacja programu przedmiotu wymaga odwoływania się do wiedzy uczniów, którą zdobyli na pozostałych przedmiotach zawodowych. Z tego powodu jest to przedmiot prowadzony w 4 klasie technikum, gdy uczniowie posiadają już niezbędną wiedzę teoretyczną oraz obycie praktyczne.
Zapraszamy także do działu materiały dydaktyczne, z którego można pobrać aktualnie obowiązujące dokumenty.
Gospodarka leśna opiera się na doświadczeniu i wiedzy wielu pokoleń leśników, drzewiarzy oraz ludzi, którzy swoją ciężka pracą poprawiają stan zdrowotny i estetyczny lasów. Użytkowanie lasu jest przedmiotem, który współdziała z innymi przedmiotami zawodowymi, gdyż nie jest możliwe czerpanie korzyści bez starania się wynagrodzić przyrodzie za wszelkie dobro, jakie nam daje.
Biolog Barry Commoner jest twórcą praw dotyczących zależności pomiędzy człowiekiem, a przyrodą. Czwarte prawo : „Nie istnieje coś takiego jak obiad za darmo”, wskazuje, że nie możemy przyrodzie zabierać więcej, niż ona jest w stanie wyprodukować. „Głównym daniem” jakie daje nam las jest drewno, które od zarania dziejów było i jest obecne w codziennym naszym życiu. Wystarczy rozejrzeć się wokół, by stwierdzić jak wiele ciepła i estetyki dodają nam rzeczy wykonane z drewna. Aby powstał piękny mebel potrzeba wiele pracy i czasu, by z drzewa otrzymać produkt użytku codziennego. Zagadnienia związane z pozyskaniem drewna są szeroko omawiane z wielu przyczyn, ale również z tego powodu, że na zajęciach praktycznych pozwalają uzyskać uprawnienia do pracy pilarką- „Kurs operatora pilarki”. Poza tym omawiamy właściwości i przydatność drewna do produkcji różnych elementów konstrukcyjnych, estetycznych, określane jako Klasyfikacja Jakościowo-Wymiarowa (KJW). Pozyskane drewno podczas ścinki stanowi około 80 % przychodów PGL Lasy Państwowe, dlatego cały obszar wiedzy z tym związany nosi nazwę główne użytkowanie lasu. Poza drewnem pozyskujemy wiele różnych dóbr takich, jak: grzyby, owoce, zioła itp. Wiedza z tego zakresu została nazwana ubocznym użytkowaniem lasu.
Należy pamiętać, że użytkowanie lasu to nie tylko konsumpcja produktów lasu, ale również walory estetyczne i zdrowotny wpływ na nasze życie. To przedmiot ciekawy dla ciekawych oraz tych, którzy pragną zdobyć wiedzę, by w przyszłości pracować w Lasach Państwowych lub stać się właścicielem lasu, w którym samemu będzie się gospodarzem.
Zapraszamy także do działu materiały dydaktyczne, z którego można pobrać aktualnie obowiązujące dokumenty.
Dowiedz się więcej
