Kto wymyślił sepulki? Stanisław Lem

Stanisław Lem urodził się we wrześniu 1921 we Lwowie w zamożnej rodzinie o żydowskich korzeniach, wychowywany był jednak jako katolik, a sam deklarował, że jest ateistą.  W czasie, gdy był uczniem gimnazjum, ówczesne władze przeprowadziły badania nad inteligencją uczniów, i wykazały one, że był  najinteligentniejszym dzieckiem w południowej Polsce. Na początku lata 1939 r. zdał maturę, marzył o studiach na politechnice, jednak pomimo zdanego egzaminu, nie został przyjęty na studia ze względu na pochodzenie. Dzięki znajomościom ojca, szanowanego laryngologa, zaczął studiować medycynę, chcąc uniknąć poboru do Armii Czerwonej. W 1946 r. Lem wraz z rodziną przeniósł się do Krakowa i tam kontynuował naukę, lecz broniąc się przed poborem do wojska, zrezygnował ze złożenia końcowych egzaminów.

Kariera literacka pisarza zaczęła się od publikacji wierszy i opowiadań o tematyce wojennej w czasopismach. Pisał optymistyczne opowiastki o wydźwięku socrealistycznym, następnie w jego twórczości pojawiły się elementy realistyczne, znajdziemy je m.in. w „Edenie” i „Solaris”. Pierwsza powieść „Człowiek z Marsa” została wydrukowana w piśmie „ Nowy Świat Przygód”, została dobrze przyjęta i Lem postanowił zająć się fantastyką na dobre. Umożliwiało mu to snucie refleksji n. t. technologii w życiu człowieka, ale także omijał w ten sposób wszechobecną cenzurę. Po realizmie w twórczości Lema nastąpił etap , w którym  fascynuje się groteską, odnajdziemy ją w utworach, które łączą ci sami bohaterowie: Ijon Tichy oraz konstruktorzy: Trurl i Klapaucjusz. Z czasem twórczość Lema zaczyna zmierzać w kierunku eseistyki i rozważań filozoficznych, mowa tu o utworach „Summa technologiae”, „Filozofia przypadku”, „Śledztwo”, „Katar”. W końcowym okresie życia Lem stał się bardzo aktywnym felietonistą, publikował w „Tygodniku Powszechnym” i miesięczniku „Odra”.

To, co może fascynować w tej chwili współczesnych czytelników twórczości Lema, to „przepowiednie” pisarza dotyczące przyszłości. W 1961 r. w powieści „Powrót z gwiazd” występują współczesne e-booki opisane jako kryształki, które można odtworzyć na „optonie”, czyli obecnym tablecie. Znajdziemy tam też audiobooki nazwane przez Lema „lektonami”. Pisarz przewidział też internet, smartfon, druk 3D.

Twórczość Lema była inspiracją dla innych twórców, np. dla Willa Wrighta, który fascynował się „Cyberiadą”, a także dla Davida X Cohena, twórcy serialu „Futurama”.

Ulubioną lekturą Lema była „Trylogia” Sienkiewicza, z której w późniejszym czasie czytał jedynie najlepsze, jego zdaniem, fragmenty. Z poetów cenił Leśmiana, z filmów rozrywkowych „King Konga”, serie z Jamesem Bondem, „Gwiezdne wojny” oraz „Star Trek”, choć krytykował w nich lekceważenie podstawowych praw fizyki.

Zachęcam do zapoznania się z bogatym dorobkiem tego niezwykłego pisarza i wizjonera, a najbardziej zainteresowanych  namawiam do udziału w „Lemoniadzie”, jest to konkurs czytelniczy odbywający się co roku w Krakowie. Organizatorem jest Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema – oddział Muzeum Inżynierii Miejskiej. Jak piszą organizatorzy „w konkursie może udział wziąć każda istota zamieszkująca Wszechświat, która spełni warunki (…) regulaminu. Organizator dopuszcza uczestników z wszechświatów równoległych, lecz nie odpowiada za trudności związane z transportem”.

Kilka dni temu, 27. listopada Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił patronów roku 2021, jednym z nich jest Stanisław Lem, tym bardziej więc namawiam do zainteresowania się tym wybitnym twórcą.

Stanisław Lem urodził się we wrześniu 1921 we Lwowie w zamożnej rodzinie o żydowskich korzeniach, wychowywany był jednak jako katolik, a sam deklarował, że jest ateistą.  W czasie, gdy był uczniem gimnazjum, ówczesne władze przeprowadziły badania nad inteligencją uczniów, wykazały one, że był  najinteligentniejszym dzieckiem w południowej Polsce. Na początku lata 1939 r. zdał maturę, marzył o studiach na politechnice, jednak pomimo zdanego egzaminu, nie został przyjęty na studia ze względu na pochodzenie. Dzięki znajomościom ojca, szanowanego laryngologa, zaczął studiować medycynę, chcąc uniknąć poboru do Armii Czerwonej. W 1946 r. Lem wraz z rodziną przeniósł się do Krakowa i tam kontynuował naukę, lecz broniąc się przed poborem do wojska, zrezygnował ze złożenia końcowych egzaminów.

Kariera literacka pisarza zaczęła się od publikacji wierszy i opowiadań o tematyce wojennej w czasopismach. Pisał optymistyczne opowiastki o wydźwięku socrealistycznym, następnie w jego twórczości pojawiły się elementy realistyczne, znajdziemy je m.in. w „Edenie” i „Solaris”. Pierwsza powieść „Człowiek z Marsa” została wydrukowana w piśmie „ Nowy Świat Przygód”, została dobrze przyjęta i Lem postanowił zająć się fantastyką na dobre. Umożliwiało mu to snucie refleksji n. t. technologii w życiu człowieka, ale także omijał w ten sposób wszechobecną cenzurę. Po realizmie w twórczości Lema nastąpił etap , w którym  fascynuje się groteską, odnajdziemy ją w utworach, które łączą ci sami bohaterowie: Ijon Tichy oraz konstruktorzy: Trurl i Klapaucjusz. Z czasem twórczość Lema zaczyna zmierzać w kierunku eseistyki i rozważań filozoficznych, mowa tu o utworach „Summa technologiae”, „Filozofia przypadku”, „Śledztwo”, „Katar”. W końcowym okresie życia Lem stał się bardzo aktywnym felietonistą, publikował w „Tygodniku Powszechnym” i miesięczniku „Odra”.

To, co może fascynować w tej chwili współczesnych czytelników twórczości Lema, to „przepowiednie” pisarza dotyczące przyszłości. W 1961 r. w powieści „Powrót z gwiazd” występują współczesne e-booki opisane jako kryształki, które można odtworzyć na „optonie”, czyli obecnym tablecie. Znajdziemy tam też audiobooki nazwane przez Lema „lektonami”. Pisarz przewidział też internet, smartfon, druk 3D.

Twórczość Lema była inspiracją dla innych twórców, np. dla Willa Wrighta, który fascynował się „Cyberiadą”, a także dla Davida X Cohena, twórcy serialu „Futurama”.

Ulubioną lekturą Lema była „Trylogia” Sienkiewicza, z której w późniejszym czasie czytał jedynie najlepsze, jego zdaniem, fragmenty. Z poetów cenił Leśmiana, z filmów rozrywkowych „King Konga”, serie z Jamesem Bondem, „Gwiezdne wojny” oraz „Star Trek”, choć krytykował w nich lekceważenie podstawowych praw fizyki.

Zachęcam do zapoznania się z bogatym dorobkiem tego niezwykłego pisarza i wizjonera, a najbardziej zainteresowanych  namawiam do udziału w „Lemoniadzie”, jest to konkurs czytelniczy odbywający się co roku w Krakowie. Organizatorem jest Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema – oddział Muzeum Inżynierii Miejskiej. Jak piszą organizatorzy „w konkursie może udział wziąć każda istota zamieszkująca Wszechświat, która spełni warunki (…) regulaminu. Organizator dopuszcza uczestników z wszechświatów równoległych, lecz nie odpowiada za trudności związane z transportem”.

Kilka dni temu, 27. listopada Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił patronów roku 2021, jednym z nich jest Stanisław Lem, tym bardziej więc namawiam do zainteresowania się tym wybitnym twórcą.